ihalenin feshi davası avukat kuşadası arşivleri

29 Ocak 202229 Ocak 2022

İSTİHKAK DAVASI (BORÇLU TARAFINDAN AÇILAN)

Kendisine istihkak talebinde bulunmak imkanı verilmemiş olan üçüncü şahıs, haczedilen şey hakkında veya satılıp da bedeli henüz alacaklıya verilmemişse bedeli hakkında, hacze ıttıla tarihinden itibaren yedi gün içinde, tetkik merciinde istihkak davası açabilir. Aksi takdirde aynı takipte bu iddiayı ileri sürmek hakkını kaybeder. Bu halde davacının talebi üzerine merci hakimi takibin talik edilip edilmemesi hakkında 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 96 ve 97. madde hükümleri çerçevesinde acele karar vermeye mecburdur. Bu karar diğer taraf dinlenmeksizin de

verilebilir.

Haciz, icra takibinin yapıldığı yerde konulmuş ise üçüncü kişi veya alacaklı yanca istihkak davası icra takibinin yapıldığı yerde açılabilir.

Haciz, takip icra dairesinin talimatı üzerine (istinabe yolu ile) başka bir icra dairesine konulmuş ise üçüncü kişi veya alacaklı yanca istihkak davası hacizli malın bulunduğu yerde açılabilir.

Üçüncü kişi veya alacaklı yanca istihkak davası, yasada ayrıca öngörülmüş olmadıkça, davalının ikametgahı mahkemesinde açılabilir. (Taşınmazlara ilişkin istihkak davası ile iflastaki istihkak davası istisnalara örnek olarak sayılabilir.)

Haczi uygulayan talimat icra dairesinin bulunduğu yer ile hacizli malın bulunduğu yer, hatta takip yerinin ayrı ayrı olması halinde yalnız üçüncü kişi tarafından istihkak davası hacizli malın bulunduğu yerde açılabilir.

İstihkak davası neticelenmeden mahcuz mal paraya çevrilmiş bulunursa merci hakimi işbu bedelin yargılama neticesine kadar ödenmemesi veya teminat karşılığında veya halin icabına göre teminatsız derhal alacaklıya verilmesi hususunda ayrıca karar verir. Mal satılıp bedeli alacaklıya ödenmişse istihkak davası değil, borçluya karşı sebepsiz zenginleşme davası açılabilir.

İstihkak davasına genel hükümler çerçevesinde ve basit yargılama usulüne göre bakılır.

Mahcuz eşya ile ilgili olarak icra memuruna dermeyan edilen iddiada üçüncü şahıs ve borçlunun birleşmeleri alacaklıya müessir değildir. Üçüncü şahsın bu iddiasını ispat etmesi lazımdır. Ancak üçüncü şahsın mahcuz eşyanın kendisinin mülkü veya kendisine merhun olduğu hakkındaki iddiasının borçlu tarafından kabulü kendi aleyhine delil teşkil eder ve ileride bu ikrara aykırı hiçbir iddiada bulunamaz.

Bir menkul malı elinde bulunduran kimse onun maliki sayılır. Borçlu ile üçüncü şahısların menkul malı birlikte ellerinde bulundurmaları halinde dahi mal borçlu elinde addolunur. Birlikte oturulan yerlerdeki mallardan mahiyetleri itibariyle kadın, erkek ve çocuklara aidiyetleri açıkça anlaşılanlar veya örf ve adet, sanat, meslek veya meşgale icabı olanlar bunların farz olunur. Bu karinenin aksini ispat külfeti iddia eden kişiye düşer.

İstihkak davacısı malı ne suretle iktisap ettiğini ve borçlunun elinde bulunmasını gerektiren hukuki ve fiili sebep ve hadiseleri göstermek ve bunları ispat etmekle mükelleftir. İstihkak davasında ispat bakımından herhangi bir delil sınırlaması bulunmamaktadır. Hakim yemin teklif edebileceği gibi tanık da dinleyebilir ve delilleri serbestçe takdir eder.

İstihkak davası üzerine takibin talikine karar verilip de neticede dava reddolunursa alacaklının alacağından bu dava dolayısıyla istifası geciken miktarın yüzde kırkından aşağı olmamak üzere davacıdan tazminat alınmasına hükmolunur.

Davanın reddi hakkındaki karara karşı istinaf veya temyiz yoluna başvuran istihkak davacısı icra dairesinden 36 ncı maddeye göre süre isteyebilir.

İstihkak davası sabit olur ve istihkak iddiasına karşı itiraz eden alacaklı veya borçlunun kötü niyeti tahakkuk ederse haczolunan malın değerinin yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere itiraz edenden tazminat alınmasına asıl dava ile birlikte hükmolunur.

Koca aleyhine yapılmış bir hacizde karı şahsi malları üzerindeki haklarını kendisi takip edebilir.

İstihkak davasına karşı haczi yaptıran alacaklı 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 11 inci babı hükümlerine dayanarak ve geçici veya kesin aciz belgesi ibrazına mecbur olmaksızın mütekabilen iptal davası açabilir.

İstihkak davaları süratle ve diğer davalardan önce görülerek karara bağlanır.

İstihkak davası sonucunda verilen kararlar kesin hüküm teşkil eder. Dava devam ederken haciz kalkarsa dava konusuz kalır. Verilen kararlar temyiz edilebilir. Borçlunun itiraz etmemesi nedeniyle davalı tarafta gösterilmemesi halinde hüküm onun hakkında kesin hüküm oluşturmaz.

Dava reddedilirse haciz kesinleşir. Daha önce haczin ertelenmesine karar verilmişse davacı aleyhine tazminata hükmedilir. Bu tazminata karar verilmesi için talepte bulunulması gerekmez.

Dava kabul edilirse mal üçüncü kişinin hakkı saklı kalmak kaydıyla haczolunur. Mülkiyet hakkı varsa haciz kalkar ve yüzde onbeş tazminata hükmolunur. Haksız hacizden doğan gerçek zararların tazmini genel hükümler çerçevesinde istenebilir

29 Ocak 202229 Ocak 2022

İSTİHKAK DAVASI (BORÇLU TARAFINDAN AÇILAN)

Borçlu, elinde bulunan bir malı başkasının mülkü veya rehni olarak gösterdiği yahut üçüncü bir şahıs tarafından o mal üzerinde mülkiyet veya rehin hakkı iddia edildiği takdirde, icra dairesi bunu haciz ve icra tutanaklarına geçirir ve durumu iki tarafa bildirir.

İcra dairesi aynı zamanda istihkak iddiasına karşı itirazları olup olmadığını bildirmek üzere alacaklı ve borçluya üç günlük süre verir. İtirazda bulunmamaları halinde istihkak iddiasını kabul etmiş sayılırlar.

Malın haczini öğrenen borçlu veya üçüncü şahıs, öğrenme tarihinden itibaren yedi gün içinde istihkak iddiasında bulunmadığı takdirde, aynı takipte bu iddiayı ileri sürmek hakkını kaybeder. İstihkak iddiasının yapıldığı veya istihkak davasının açıldığı tarihte istihkak iddiasını ileri süren ile birlikte oturan kimseler yahut bu şahısların iş ortakları, iddianın yapıldığı tarihte veya istihkak davası 97’nci maddenin 9 uncu fıkrası gereğince açılmışsa davanın açıldığı tarihte malın haczini öğrenmiş sayılırlar.

İstinabe yolu ile yapılan hacizlerde istihkak iddialarına ilişkin hükümleri uygulama yetkisi asıl takibin yapıldığı yer icra dairesine aittir.

İstihkak iddiasına karşı alacaklı veya borçlu tarafından itiraz edilirse, icra memuru dosyayı hemen tetkik merciine verir. Mercii, dosya üzerinde veya lüzum görürse ilgilileri davet ederek duruşma ile yapacağı inceleme neticesinde varacağı kanaate göre takibin devamına veya talikine karar verir. Takibin devamına dair verilen icra mahkemesi kararı kesindir.

İstihkak davasının sırf satışı geri bırakmak gayesiyle kötüye kullanıldığını kabul etmek için ciddi sebepler bulunduğu takdirde merci takibin taliki talebini reddeder. Takibin talikine karar verilirse, haksız çıktığı takdirde alacaklının muhtemel zararına karşı davacıdan teminat alınır. Teminatın cins ve miktarı mevcut delillerin mahiyetine göre takdir olunur.

İcra mahkemesi istihkak iddia edilmeyen mallarla ilgili erteleme kararı veremez, bu mallar açısından takibe devam edilir.

Üçüncü şahıs, mercii kararının tefhim veya tebliğinden itibaren yedi gün içinde tetkik merciinde istihkak davası açmaya mecburdur. Bu müddet zarfında dava edilmediği takdirde üçüncü şahıs alacaklıya karşı iddiasından vazgeçmiş sayılır. Ancak bu üçüncü kişinin borçluya karşı da iddiasından vazgeçtiği anlamına gelmeyip, borçluya karşı sebepsiz zenginleşme davası açma hakkını ortadan kaldırmaz.

Kiralanan yer veya sicile kayıtlı gemilerdeki hapis hakkına tabi eşya ile ilgili istihkak davaları bu eşyalar müstecire ait olmadığını mucirin bildiği veya bilmesi iktiza ettiği eşya ile çalınmış veya zayi olmuş yahut başka suretle zilyedin elinden zaptolunmuş şeyler olmadıkça talik emri verilemez.

Dava esnasında satış istenmesine ilişkin süreler işlemez.

29 Ocak 202229 Ocak 2022

İHALENİN FESHİ DAVASI

İhalenin feshi istemi şikayet yolu ile satışın yapıldığı yer İcra Mahkemesi’nde ileri sürülür.

İhalenin feshini, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 226 ncı maddesinde yazılı sebepler de dahil olmak üzere yalnız satış isteyen alacaklı, borçlu, tapu sicilindeki ilgililer ve pey sürmek suretiyle ihaleye yurt içinde bir adres göstermek koşuluyla iştirak edenler tetkik merciinden şikayet yolu ile ihale tarihinden itibaren yedi gün içinde isteyebilirler.

İhalenin feshi nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

a) İhaleye fesat karıştırılmış olması,

b) Artırmaya hazırlık aşamasındaki hatalı işlemler,

c) İhalenin yapılması sırasındaki hatalı işlemler,

d) Alıcının taşınmazın önemli nitelikleri hakkında hataya düşürülmüş olması.

İlgililerin ihale yapıldığı ana kadar cereyan eden muamelelerdeki yolsuzluklara en geç ihale günü ıttıla peyda ettiği kabul edilir. Satış ilanı tebliğ edilmemiş veya satılan malın esaslı vasıflarındaki hataya veya ihalede fesada bilahare vakıf olunmuşsa şikayet müddeti ıttıla tarihinden başlar. Şu kadar ki, bu müddet ihaleden itibaren bir seneyi geçemez.

İhalenin feshini şikayet yolu ile talep eden ilgili, vaki yolsuzluk neticesinde kendi menfaatlerinin muhtel olduğunu ispata mecburdur.

İhalenin feshi talebi üzerine tetkik mercii talep tarihinden itibaren yirmi gün içinde duruşma yapar ve taraflar gelmeseler bile icap eden kararı verir. Talebin reddine karar verilmesi halinde tetkik mercii davacıyı feshi istenilen ihale bedelinin yüzde onu oranında para cezasına mahkum eder. (2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun 38/A maddesinin birinci fıkrasında tanımlanan konut finansmanından kaynaklanan alacaklar ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığının rehinle temin edilmiş alacaklarının takibinde, ikinci fıkrada yer alan oran yüzde yirmi olarak uygulanır.)

İşin esasına girilmemesi nedeniyle talebin reddi halinde para cezasına hükmolunamaz.

İhalenin feshine ilişkin şikayet görevsiz veya yetkisiz tetkik mercii veya mahkemeye yapılırsa, tetkik mercii veya mahkeme evrak üzerinde inceleme yaparak başvuru tarihinden itibaren en geç on gün içinde görevsizlik veya yetkisizlik kararı verir. Bu kararlar kesindir.

Taşınmazı satın alanlar, ihaleye alacağına mahsuben iştirak etmemiş olmak kaydıyla, ihalenin feshi talep edilmiş olsa bile, satış bedelini derhal veya 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 130. maddesine göre verilen süre içinde nakden ödemek zorundadırlar. İcra müdürü, ödenen ihale bedeli ile ilgili olarak, ihalenin feshine yönelik şikayet sonucunda verilecek karar kesinleşinceye kadar para bankalarda nemalandırılır. İhalenin feshine ilişkin şikayetin kabulüne veya reddine ilişkin kararın kesinleşmesi üzerine, ihale bedeli nemaları ile birlikte hak sahiplerine ödenir.